PBS Belirtileri

PBS’nin belirtileri hafif başlayıp zamanla kötüleşebilir. Herkeste belirti görülmeyebilir ve bazı kişiler hastalığın ileri evrelerinde bile belirti göstermeyebilir. Yaygın belirtiler şunları içerir:

• Yorgunluk: En sık görülen belirtidir.
• Kaşıntı: Özellikle gece veya sıcak duş sonrası artabilir.
• Kuru gözler ve kuru ağız: Bu durumlar safra akışının azalması sonucu meydana gelebilir.
• Sağ üst kadranda karın ağrısı: Karaciğer büyümesi nedeniyle veya inflamasyon sebebiyle ortaya çıkabilir.
• Koyu idrar ve açık renkli dışkı: Safra akışının bozulması sonucu oluşan bilirubin birikimi nedeniyle meydana gelir.
• Yağlı dışkı: Sindirimde rol oynayan safra azaldığı için yağlar iyi emilemez.
• Kilo kaybı: İştahsızlık ve besin emilimindeki azalma nedeniyle görülebilir.

PBS Nedenleri

PBS’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir. Bu durumda, bağışıklık sistemi vücudunun kendi dokularına saldırır.

Risk Faktörleri

• Cinsiyet: PBS kadınlarda erkeklere oranla çok daha sık görülür.
• Yaş: Genellikle 40-60 yaş aralığında teşhis edilir.
• Aile öyküsü: Ailede otoimmün hastalık (otoimmün hepatit, Sjögren sendromu, Romatoid artrit) öyküsü olması riski artırabilir.
• Genetik faktörler: Belirli gen varyantları, bireyleri PBS’e daha yatkın hale getirebilir.

PBS Tanısı

PBS tanısı için çeşitli testler yapılabilir:

• Kan testleri: Karaciğer enzim seviyelerindeki yükselme, antikor tespitleri.
• Görüntüleme testleri: Karaciğinin boyutunu ve yapısını incelemek için ultrason, MR veya BT taraması.
• Karaciğer biyopsisi: Karaciğer dokusundan örnek alınarak mikroskop altında incelenmesi.

PBS Tedavisi

PBS’nin kesin bir tedavisi yoktur, ancak semptomları yönetmeye ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yönelik tedaviler mevcuttur. Bunlar:

• Ursodeoksikolik asit (UDCA): Safra akışını arttıran ve karaciğer hasarını önlemeye yardımcı olabilecek en önemli ilaç.
• Kaşıntı giderici ilaçlar: Antihistaminikler veya nalokson gibi ilaçlar kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Vitamin ve mineral takviyeleri: Yağda çözünen vitaminler (A, D, E, K) ve mineraller (kalsiyum, magnezyum) emiliminde azalma olabileceğinden takviyeler gerekebilir.
• Karaciğer Nakli: İleri evre hastalıkta ve tedaviye yanıt alınamayan durumlarda karaciğer nakli çözüm olabilir.

PBS Komplikasyonları

Tedavi edilmeyen PBS ilerledikçe karaciğer hasarı artabilir ve aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:

• Portal hipertansiyon: Karaciğindeki yüksek basınç nedeniyle kan birikmesi ve kanamaya yol açabilir.
• Ascites: Karın boşluğunda sıvı birikimi.
• Ensefalopati: Beyin fonksiyonlarının bozulması.
• Karaciğer kanseri: Sirozlu hastalarda gelişme riski artar.

PBS Prognozu

PBS’nin prognozu, hastalığın evresine ve tedaviye yanıta bağlı olarak değişir. Erken teşhis ve tedavi ile hastalar uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilir. Düzenli doktor kontrolü ve kan testleri hastalığın seyrinin takip edilmesi için önemlidir.

UYARI: Bu paylaşım yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorunu yaşadığınızda bir doktora danışmanız önerilir.